Kuratorium Oświaty w Warszawie

dotyczy: pisma Pana Macieja Kopcia Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej (znak: DKO-WOK.070.3.2017.MK)

Szanowni Państwo,

uprzejmie informuję, że 17 sierpnia 2016 r. Rada Ministrów przyjęła Krajowy Plan Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi na lata 2016-2018 (KPD). W ramach planu przewidziano szereg działań prewencyjnych i szkoleniowych, dotyczących wsparcia ofiar handlu ludźmi oraz współpracy międzynarodowej w zakresie zwalczania i zapobiegania temu zjawisku. W opinii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, organu koordynującego realizację KPD, szczególnie ważnym obszarem jest prewencja. Działanie na rzecz wzrostu ogólnej świadomości społecznej dotyczącej zjawiska handlu ludźmi oraz zagrożeń związanych z podejmowaniem pracy za granicą są priorytetem resortu.

Według danych Eurostatu w latach 2010-2012 zarejestrowano 713 pochodzących z Polski ofiar, przy czym całkowita skala procederu pozostaje nieznana, gdyż jak się szacuje, znaczna część ofiar nie jest identyfikowana.

Istotą przestępstwa handlu ludźmi jest zniewolenie i wykorzystanie osób w celu osiągnięcia korzyści. Ofiary doświadczają różnych form przemocy, a traumatyczne doświadczenie pozbawienia wolności i wykorzystania często objawia się trwającymi długo po jego zakończeniu urazami fizycznymi i psychicznymi. Stąd też skuteczne i obejmujące ogół społeczeństwa działania profilaktyczne powinny być traktowane priorytetowo.

W związku z faktem, że znaczna część przypadków handlu ludźmi ma charakter transgraniczny – co oznacza, że ofiary wykorzystywane są w innym, na ogół relatywnie bardziej zamożnym kraju niż ten, w którym zostały zwerbowane – grupą szczególnie narażoną na wykorzystanie są ludzie młodzi, podejmujący decyzje dotyczące emigracji zarobkowej czy pracy wakacyjnej za granicą.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz podległe mu służby (Policja i Straż Graniczna) przy współpracy z innymi instytucjami międzyresortowego Zespołu do Spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi (także Ministerstwem Edukacji Narodowej) realizują szereg działań prewencyjnych, uwzględnionych w KPD. Działania te obejmują przede wszystkim:

1. Konferencje, otwarte dyskusje, lekcje szkolne oraz wykłady na uczelniach wyższych realizowane w ramach punktu I.9 KPD pn. „Upowszechnienie wiedzy nt. zjawiska handlu ludźmi wśród młodzieży szkolnej i studentów”,
2. Kampanię informacyjną realizowaną w województwach: opolskim, warmińsko-mazurskim oraz lubuskim w ramach punktu I.4 KPD pn. „Kampania informacyjna dotycząca handlu ludźmi do pracy przymusowej, skierowana do obywateli polskich wyjeżdżających do pracy za granicę”.

W związku z powyższym, na prośbę Departamentu Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA proszę Państwa o rozważenie możliwości dodatkowego wsparcia działań przez zaproponowanie uczniom klas gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych poświęcenia jednej lekcji w ramach godziny z wychowawcą, tematyce zagrożeń i niebezpieczeństw związanych z handlem ludźmi i nieostrożnym podejmowaniem aktywności za granicą. Proponujemy przemyślenie ujęcia powyższych treści w opracowywanym na rok 2017/2018 programie wychowawczo – profilaktycznym, o którym mowa w art. 26 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949).

Ponadto zwracam się o rozważenie możliwości zorganizowania spotkań informacyjnych dla nauczycieli i pedagogów pracujących z młodzieżą w wieku 13-18 lat przez, m.in.: Fundację Dajemy Dzieciom Siłę (d. Fundacja Dzieci Niczyje) na podstawie, m.in.: scenariuszy zajęć dostępnych na stronie www.edukacja.fdn.pl w zakładce „Komercyjne wykorzystywanie dzieci”.

Materiały pomocnicze do pracy z młodzieżą w zakresie ww. tematyki można pobrać ze strony www.handelludzmi.eu. MSWiA dysponuje również komiksami i płytami z materiałami edukacyjnymi w omawianym obszarze, które mogą zostać przesłane  do zainteresowanych osób lub instytucji. Wszelkiej pomocy merytorycznej udzielą zainteresowanym dyrektorom szkół, kierownikom internatów i nauczycielom pracownicy Wydziału do Spraw Europejskiej Sieci Migracyjnej i Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi  w Departamencie Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA. Osobą wyznaczoną do kontaktu w tej sprawie jest Pani Agata Kobylińska, tel. 22/515 23 12, email: zespol.handel@mswia.gov.pl.

W Kuratorium Oświaty w Warszawie członkiem Mazowieckiego Zespołu ds. Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi jest Pani Joanna Jałosińska starszy wizytator w Wydziale Kształcenia Ogólnego Kuratorium Oświaty w Warszawie, tel. 22 551 24 00 wew. 4101 (lub sekretariat Wydziału Kształcenia Ogólnego wew. 4113).

 Z poważaniem